İşleminiz gerçekleştiriliyor. Lütfen bekleyiniz...

Hidroksiprolin Nedir, Ne İşe Yarar? Hangi Besinlerde Bulunur?

Hidroksiprolin, kolajenin yapısal bütünlüğünü ve stabilitesini destekleyen, doğrudan besinlerden alınamayan bir amino asittir (1). Bu amino asitin ne olduğunu ayrıntılarıyla inceliyor, vücuttaki işlevlerini, hangi takviyelerde bulunduğunu ve seviyesindeki yükselme ya da düşme nedenlerini ele alıyoruz.

Hidroksiprolin Nedir?

Hidroksiprolin, prolin amino asidinin bir tür işlemden geçmiş hali olarak tanımlanabilir. Bu madde, esas olarak kolajen adı verilen bağ dokularını oluşturan proteinde bol miktarda bulunur ve kolajenin yaklaşık %13’ünü oluşturur (1).

Cilt, kemik, tendon ve kıkırdak gibi bağ dokusu bakımından zengin bölgelerde hidroksiprolin bulunur. Vücut, hidroksiprolini üretirken prolin amino asidini kullanır ve bu süreçte C vitamini destekleyici bir rol oynar (1).

Hidroksiprolin Ne İşe Yarar?

Hidroksiprolin, kolajen moleküllerinin üçlü sarmal yapısının stabilitesine katkıda bulunur ve bu yapının mekanik stres altında sağlam kalmasına destek  olur. Bağ dokularının bulunduğu bölgelerde hidroksiprolin; kolajenin yapısal bütünlüğünü destekleyerek dokuların işlevini sürdürebilmesine katkı sağlar. Bu durum ise cilt, kemik, tendon ve kıkırdak gibi dokularda hidroksiprolinin rol oynadığını gösterir (2).

Hidroksiprolin Hangi Besinlerde Bulunur?

Hidroksiprolin doğrudan gıdalarda bulunmaz ancak kolajenin bir parçası olarak mevcuttur. Kolajen açısından zengin olan besinler şunlardır (3,4):

  • Kemik Suyu: Kolajen ve jelatin açısından zengin bir kaynak.

  • Et: Özellikle brisket ve dana kuyruğu gibi bağ dokusu içeren parçalar.

  • Balık: Balık derisi ve pulları önemli miktarda kolajen içerir.

  • Süt Ürünleri: Jelatin bazlı tatlılar, hayvan kolajeninden türetilen hidroksiprolin içerebilir.

  • Takviyeler: Genellikle kolajen takviyeleri içerisinde yer alır.

Bitkisel diyetler hidroksiprolin içermez ancak prolin ve C vitamini sağlayarak sentezini destekleyebilir (5).

Hidroksiprolin Faydaları Nelerdir?

Hidroksiprolin, aşağıdaki gibi birkaç potansiyel fayda sunabilir (2):

  • Cilt Sağlığı: Kolajen sentezini destekleyerek elastikiyeti koruyabilir ve yaşlanma belirtilerine karşı yardımcı olabilir.

  • Kemik ve Eklem: Kemik yapısının güçlendirilmesine katkı sağlayabilir ve eklem sağlığını destekleyebilir.

  • Doku Onarımı: Yeni kolajen oluşumunu teşvik ederek doku yenilenmesi süreçlerinde rol oynayabilir.

Hidroksiprolin Yüksekliği Neden Olur?

Kandaki ve idrardaki yüksek hidroksiprolin seviyeleri, genellikle artmış kolajen yıkımı veya dönüşümünü işaret edebilir. Bu durumlar, vücutta meydana gelen travmalar, cerrahi müdahaleler veya yanıklar gibi doku hasarları ile ilişkilendirilebilir. Ayrıca, bazı uzun süreli sağlık sorunları ve bağ dokusu ile ilgili süreçler de hidroksiprolin seviyelerinin artmasına neden olabilir (6). 

Hidroksiprolin Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?

Yükselmiş hidroksiprolin seviyeleriyle ilişkili belirtiler, altta yatan duruma bağlı olarak farklılık gösterebilir ve şu şekilde gözlemlenebilir (7,8):

  • Yorgunluk veya kas zayıflığı.

  • Eklem ağrısı veya sertliği.

  • Cilt gevşekliği veya kemik kırılganlığı gibi bağ dokusu bozukluklarının belirtileri. 

Hidroksiprolin Düşüklüğü Neden Olur?

Düşük hidroksiprolin seviyesi şu durumlarla ilişkilendirilebilir (9):

  • C Vitamini Eksikliği: C vitamini, prolinin hidroksilasyonunu destekler ve bu süreç, hidroksiprolin üretimi için gereklidir. Yetersiz C vitamini, bu süreci etkileyebilir.

  • Malnütrisyon: Yetersiz protein alımı, prolin üretimini sınırlayabilir ve bu da hidroksiprolin seviyelerinin düşmesine yol açabilir.

  • Kolajen Bozuklukları: Kolajen metabolizmasında sorunlar yaşayan durumlar, hidroksiprolin üretimini etkileyebilir. Örneğin, Ehlers-Danlos sendromu gibi hastalıklar kolajen üretiminde değişikliklere neden olabilir.

Hidroksiprolin Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?

Düşük hidroksiprolin seviyeleri şu belirtilere yol açabilir (10,11):

  • Kolayca moraran kırılgan cilt

  • Yaraların iyileşme sürecinde uzama

  • Eklem ağrısı 

Bu belirtiler, genellikle kolajen metabolizmasındaki daha geniş sorunlarla ilişkilendirilebilir ve tıbbi müdahale gerektirebilir 


Güncellenme Tarihi : 23.01.2025
Yayınlanma Tarihi : 14.01.2025
FIT TEST

İhtiyacın Olanı Biz Biliyoruz! Sen de Öğrenmek İstersen

HEMEN TESTE BAŞLA
disclaimer İnternet sitemizde satışa sunulan ürünler sporcu gıdası ve gıda takviyesi kategorilerinde ürünlerdir, kesinlikle beşeri tıbbi ürün veya ilaç değildir. Reçete ile satılmazlar, doktor onayı gerektirmezler. Şirketimiz ilaç satışı yapmamaktadır, bu yüzden satılan ürünlerin çeşitli hastalıkları önleyici ya da tedavi edici özellikleri yoktur. Ürünler sağlıklı ve dengeli bir beslenme düzenin yerine geçmez. Amacımız tüketiciye en doğru bilgiyi sunabilmek olup, yer verilen içerik sadece bilgilendirme amaçlıdır, ürünlerin kullanımına yönelik hiçbir taahhüt veya tavsiye yerine geçmez. Sitemizde satılan ürünler ile ilişkili olarak kullanılan tüm logo, marka ve patentli haklar ilgili hak sahiplerine aittir. Yanlış anlaşılan veya yanıltıcı bulunan ibareler bulunması durumunda lütfen sitemizden bildirimde bulununuz. Tüm ürünlerimiz %100 orjinal olup, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı onaylıdır.
ETBIS Logo
Mobil görünüm için tıklayın.
Top