Glutamin Gerekli mi?

Glutamin Nedir?

Glutamin, protein içerisinde doğal olarak bulunan 20 amino asitten biridir. Kan dolaşımında en bol miktarda bulunan amino asittir ve kandaki amino asit azotunun yüzde 30-35'ini oluşturmaktadır. Glutamin aynı zamanda, vücut tarafından büyük miktarda kullanıldığından şartlı esansiyel bir amino asit olarak bilinir. (1) 

L-Glutamin Çeşitleri

İki farklı L-glutamin formu bulunmaktadır. Bunlardan ilki, “serbest form” olarak adlandırılan L-glutamin, diğeri ise alanil-l-glutamin olarak adlandırılan glutamin formudur.

Her iki glutamin formunun da antrenmandan hemen önce veya hemen sonra küçük öğünlerle birlikte, metabolizma ve kilo kaybını desteklemenin yanı sıra kas inşasını, toparlanmasını ve korunmasını desteklemek için alınması en iyi seçenek olacaktır.

Glutamin Faydaları Nelerdir?

• Mide ve Bağırsak Sağlığını İyileştirebilir

L-glutaminin çalışmalardaki etkileri bu amino asidin, bağırsak iltihabını azalttığını ve yiyecek hassasiyetleri olan kişilere yardımcı olabileceğini göstermektedir. (2)

• Sızdıran Bağırsak Rahatsızlığına ve Ülserlere Yardımcı Olabilir

Glutamin bağırsak hücreleri için son derece önemli bir enerji kaynağıdır. Bağırsak sağlığının korunmasına yardımcı olan bu bileşen, bağırsaktaki hücrelerin normal büyümesi ve bağırsaktaki zararlı bakterilerin vücuda yayılmasını önler. Glutamin üzerine yapılan spesifik çalışmalar, glutaminin sızdıran bağırsak hastalığı gibi bağırsak rahatsızlıklarının semptomlarını iyileştirebildiğini de ortaya koymuştur (3). Ayrıca Lancet tıp dergisinde yayınlanan bir araştırmada; hastanede yatan ve glutamin ilacı verilen 20 hasta incelenmiş, bu kişilerde bağırsak geçirgenliğinin azaldığı görülmüştür. (4)

• Beyin Sağlığını Koruyabilir

Beyindeki nörotransmiter glutamatının öncüsü olan glutamin, beyin sağlığını korumada kilit rol oynamaktadır. Glutamin-glutamat döngüsünün bozulması; reye sendromu, epilepsi, bipolar bozukluk, şizofreni, anksiyete, depresyon ve alkol bağımlılığı dahil her türlü beyin probleminin oluşmasına neden olabilir. (5)

New York Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde yapılan bir araştırma; hafif travmatik beyin hasarının bile beyin atrofisine yol açtığını ve bu hasarın çoğunun, bozulmuş glutamin-glutamat döngüsüne ve glutamat seviyelerinde anormal bir artışa bağlı olduğunu göstermiştir. (6)

• Egzersiz Sonrası Toparlanmayı İyileştirebilir

Araştırmalar; atletik performansı artırmak, metabolizmayı hızlandırmak, toparlanmayı artırmak veya kas inşa etmek gibi amaçlarda l-glutaminin, önemli ölçüde yardımcı olabileceğini göstermektedir. 

Yapılan bir çalışmada; glutamin takviyesinin, kas hidrasyonunu artırma özelliği sayesinde yoğun ağırlık antrenman seanslarından sonra kas ağrılarını azaltıp toparlanmayı daha da hızlandırdığı görülmüştür. (7)

• Yağ Yakımına ve Şeker Hastalığının İyileşmesine Yardımcı Olabilir

Araştırmalar; HGH seviyelerinin, glutamin takviyesi kullanımından sonra yaklaşık yüzde 400 oranında arttığını göstermiştir. Bu hormonal tepki, istirahat esnasındaki metabolizma hızının artmasına neden olmakta ve yanma sonrası etkiyi veya egzersiz sonrası artan oksijen tüketimini (EPOC) iyileştirmektedir. Bu yanma sonrası etki; yağ yakmak, kilo vermek ve yağsız kas kütlesi inşa etmek için ciddi anlamda önemli bir bileşendir. (8)

L-glutamin ayrıca, insülin seviyelerinin baskılanmasına ve kan glikozunun dengelenmesine yardımcı olarak yağ yakımına ve yağsız kas kütlesi oluşumuna destek olmaktadır. Yapılan bir araştırmada; 6 hafta boyunca günde 30 gram glutamin tozu kullanan tip 2 diyabetli hastalarda, bazı kardiyovasküler risk faktörlerinin yanı sıra vücut kompozisyonlarında belirgin şekilde iyileşme gerçekleştiği görülmüştür. (9) 

Glutamin Kullanımı Nasıl Olmalı?

Glutamin takviyelerinin kullanımına ilişkin çalışmalarda, katılımcılar günde yaklaşık 5 gramdan 45 grama kadar çıkabilen yüksek dozlarda glutamin takviyesi almıştır. Yüksek dozlarda kullanımın herhangi bir olumsuz duruma yol açmamasına karşın bu çalışmalarda, katılımcıların kan değerleri incelenmemiştir. Yapılan başka çalışmalar ise günde 14 gram glutamin tüketiminin oldukça güvenli olduğunu söylemektedir (10). 

Ancak en doğru ve güvenli kullanım için satın alınan glutamin ürününün ambalajında yazan talimatlar takip edilmelidir. Başta kapsül ve toz olmak üzere birçok formda üretilen glutamin takviyeleri, antrenman performansına göre farklı dozlarda ve farklı şekillerde tüketilebilir. 

Sonuç olarak glutamin, vücuttaki bazı metabolik faydalarının yanı sıra egzersiz performansına olan olumlu katkıları sebebiyle de belirli oranlarda alınması güvenli olan bir gıda takviyesidir. Özellikle kas yorgunluğunu azaltabilen ve kas toparlanma sürecini hızlandırabilen özellikleriyle glutamin, egzersizden alınacak verimi artırabilecek güce sahiptir.