Arjinin, ornitin ve lizin (AOL), insan vücudu üzerinde benzersiz bir etkiye sahip olan ve çeşitli işlevlerde görev alan amino asitlerdir. Bu üç amino asit için genellikle insan büyüme hormonu seviyelerini artırıcı özelliklerinin olduğu ifade edildiğinden, vücut geliştirme takviyeleriyle bir arada sunulmaktadır.
Büyüme hormonu, beyindeki hipofiz bezi tarafından salınır. Buna ek olarak kas büyümesinde, yağ metabolizmasında ve bağışıklık sistemi desteğinde önemli bir rol oynar.
30 yaş civarında insanlarda büyüme hormonu seviyeleri azalmaya başlamaktadır. Bu azalmanın, yağ dokusunda artış ve yağsız kas kütlesinde azalma dahil olmak üzere, yaşla ilişkili çeşitli semptomlarda rol oynadığı düşünülmektedir.
Arginin, ornitin ve lizin, genellikle bir kas inşa takviyesi olarak birlikte satılır ve hakkında vücuttaki büyüme hormonu seviyelerini artırdığı yönündeki bilgilerle müşteriye sunulmaktadır. Arjinin, ornitin ve lizin takviyesinin sağlık açısından çok fazla yararı olduğu iddia edilmektedir. Bu amino asitler kapsül, tablet, toz ve serum dahil olmak üzere birçok formda bulunmaktadır. (1)
Arjinin, ornitin ve lizin alan kişiler genellikle daha çok kas kütlesi oluşturmak için büyüme hormonu dolaşımını artırmayı amaçlayan sporculardır.
Arjinin amino asit takviyesinin, kas yapısını ve atletik performansı iyileştirmek amaçlı büyüme hormonu seviyelerini yeterince artırabileceği yönündeki fikri desteklemek için bazı kanıtlar mevcut olmasına rağmen, salınan hormon miktarının cinsiyete, yaşa ve diyete göre değişebileceğini göstermektedir (2).
İlginizi Çekebilecek Ürünler!
Arginin, dışarıdan alınması zorunlu olan bir amino asit değildir çünkü, karaciğeriniz bu amino asidi üretmektedir. Ancak, çocukluk gibi hızlı büyüme dönemi veya enfeksiyon gibi stres zamanlarında vücudunuz yeterince hızlı arjinin üretmeyebilir. Bu zamanlarda, süt ürünleri ve yer fıstığı gibi arjinin amino asidi açısından zengin yiyeceklerle vücuda arginin almak önemlidir. Arginin, vücudun aşırı azottan kurtulmasına yardımcı olmaktadır. Bunun yanında, kas ve kolajen oluşumuna, kolesterolü düşürmeye ve yaraların iyileşmesine yardımcı olmaktadır (3).
Ornitin, prolin amino asidi üretmeye yardımcı olmaktadır. Ornitin, arjininden elde edildiğinden dolayı dışarıdan alınması zorunlu olan bir amino asit değildir.
“Besinsel Şifa için Reçete" adlı eserin yazarı sertifikalı beslenme uzmanı Phyllis A. Balch'e göre ornitin; karaciğerin desteklenmesine, bağışıklık sisteminin güçlenmesine ve yağ metabolizmasının artmasına yardımcı olabilir. (4)
Lizin, dokuz temel amino asitten biridir. Süzme peynir, yumurta ve tavuk gibi yiyeceklerden alınabilir. Birçok amino asit gibi lizin, vücudun kas inşa etmesine yardımcı olmaktadır. Ayrıca vücutta kalsiyum emilimine, kolajen oluşumuna, karnitin üretilmesine ve kolesterolü düşürmeye yardımcı olmaktadır (5).
Gözde Doğan
Sporcu ve Diyetisyen