Son yılların popüler bitkilerinden biri olan zerdeçal, Asya mutfağının kullanımı en yaygın olan baharatlarından bir tanesidir. Zerdeçal, köri sosuna rengini veren kurkumin maddesinin de kaynağıdır. Hafif acı tadı ile çeşitli baharatların, sosların, peynirlerin ve yağların içerisine katılır. Baharat kullanımının yanında zerdeçal kökü yüzyıllardır Asya’da geleneksel tıpta da kullanılmıştır. Zerdeçalın kuvvetli sarı rengi, kişisel bakım ve makyaj malzemelerinde kullanılmasını da sağlar (1).
Turmeric adı ile de bilinen zerdeçalın ateş düşürebileceği, depresyonun belirtilerini hafifletebileceği, yüksek kolesterolü azaltabileceği, alkole bağlı karaciğer problemlerini, osteoartriti, PMS belirtilerini hafifletebileceği düşünülmektedir. Sağlıklı yaşam ile ilgilenen birçok kişi doğal beslenme düzenine zerdeçalı eklemiştir. Kilo vermek, metabolizma rahatsızlıklarının önlenmesine ya da azaltılmasına yardımcı olmak amacıyla da zerdeçal tüketilmektedir (2).
İlginizi Çekebilecek Ürünler!
Kilo vermek, temelde günlük olarak alınması gereken kalori miktarının daha azının alınmasıdır. Yani gün içerisinde normalde alınması gereken kalori 2000 ise ve buna karşılık 1500 kalori alınıyorsa, vücut kilo vermeye başlayacaktır. Bunun sebebi ise; vücudun, ihtiyacı olduğu kalorileri, depoladığı şeker ve yağlardan karşılıyor olmasıdır.
Zerdeçal, içerdiği bazı bileşenler ile zayıflama sürecinde destek olabilecek bir yiyecektir. Bunun temel sebebi ise çok yüksek miktarda anti inflamatuar etkilere sahip besin içeriğidir. Obezite, metabolik bozukluklar, tip 2 diyabet ve kronik rahatsızlıklar vücutta iltihap oluşturabilir ve bu iltihabın atılmasına zerdeçal yardımcı olabilir (3, 4). Zerdeçalın içerisinde bol miktarda bulunan kurkumin maddesi birçok hücrede anti inflamatuar etki yaratabilir ki, bunlara yağ ve kas hücreleri de dahildir. Bu durumun sonucu olarak obeziteye yol açabilen yüksek şeker seviyeleri, yüksek kolesterol ve metabolizmal sorunların kontrolüne yardımcı olabilir.
Zerdeçal, depresyona bağlı semptomların azalmasına da yardımcı olabilir. Bu da depresyona bağlı yeme isteğini azaltabilir. Birçok kişi stres altında kaldığı dönemlerde bir şeyler tüketme ihtiyacı duymaktadır. Zerdeçalın beyinde bulunan mutluluk hormonları olarak da bilinen dopamin ve serotonin hormonlarını artırabileceğini gösteren araştırmalar bulunmaktadır (5). Zerdeçalın depresyon üzerindeki etkilerinin incelendiği, 60 kişinin 3 gruba ayrılıp zerdeçalın antidepresan ile kıyaslandığı bir çalışmada, gruplardan birine sadece antidepresan, birine sadece zerdeçal, diğerine ise hem antidepresan hem de zerdeçal verilmiştir. 6 hafta süren araştırmanın sonunda kurkumin maddesinin en az antidepresan kadar etkili olduğu görülmüştür (6). Bu sebeple zerdeçalın depresyona bağlı fazla yeme isteğini yatıştırarak kilo alımını engellemeye ya da kilo vermeye yardımcı olabileceği düşünülebilir.
Genel sağlık açısından faydalı olabilecek olan zerdeçal, zayıflama konusunda da vücuda yardımcı olabilir. Ancak, zerdeçalın kesin olarak zayıflamayı sağlayabileceğini ya da olası diğer faydalarının kesinliğini gösteren bir çalışma bulunmamaktadır.
Not: Herhangi bir sağlık sorununuz var ise gıda takviyelerini kullanmadan önce doktorunuza danışmanızı tavsiye ederiz.
Tansu Tuğcu
Uzman Diyetisten