Zerdeçalın Zararları Nelerdir?

Zerdeçal, zencefilgiller ailesine ait bir bitkinin köklerinden elde edilen, parlak sarı-turuncu renkte bir baharattır (1). Zerdeçal, geleneksel Hint, Çin ve Güneydoğu Asya tıbbında 2.500 yılı aşkın süredir sindirim problemleri, solunum rahatsızlıkları, cilt hastalıkları ve karaciğer bozuklukları gibi birçok hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır (2). Ayrıca, bazı bilimsel araştırmalar zerdeçalın iltihap önleyici, antioksidan, diyabet karşıtı etkilerinin yanı sıra bakteri, mantar ve virüslere karşı koruyucu özellikler taşıdığını ortaya koymuştur. (3).

Bu yazıda zerdeçalın ne olduğunu, neye iyi geldiğini, yan etkilerini ve dikkat edilmesi gerekilen noktaları ele alıyoruz.

Zerdeçal Nedir?

Zerdeçal (turmeric), zerdeçal bitkisinden elde edilen bir çeşit baharattır. Köri sosunun ana malzemesi olan zerdeçal, bazı yemekleri tatlandırmak amacıyla özellikle asya mutfağında sıklıkla kullanılır. Bunun yanında, zerdeçal kökü ilaç yapımında da kullanılır. İçerisinde kurkumin (curcumin) adı verilen, zerdeçala sarı rengini veren bir madde bulunur. Kurkuminin, yemekleri renklendirme amacıyla kullanımının yanında kozmetik ürünlerde kullanımı da yaygındır (1).

Zerdeçal Neye İyi Gelir?

Zerdeçalda bulunan bir bileşen olan kurkumin; hapşırma, kaşıntı, burun akıntısı gibi saman nezlesi semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir. Bazı araştırmalar, kurkumin almanın antidepresan etkisi yarattığına ve depresyon belirtilerini azalttığına işaret eder. Ayrıca kemiklerde kireçlenmeye bağlı olarak gelişen osteoartrit ağrılarını azaltabileceği düşünülen zerdeçal, aynı zamanda böbrek hastalığı olan kişilerde kaşıntı şikayetlerine de iyi gelebilir (2).

Zerdeçalın Zararları ve Yan Etkileri Nelerdir?

Zerdeçalın yan etkileri çok fazla görülmemiş olsa da, bazı kişilerde mide rahatsızlıklarına, bulantıya, baş dönmesine ve ishale neden olabilmektedir. Zerdeçalın tavsiye edilen günlük kullanım miktarının aşılmaması önerilir (2).

Zerdeçalın Olası Zararları Hakkında Özel Uyarılar ve Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Doz aşımı yapılmadığı takdirde oldukça güvenli olan zerdeçal, bazı durumlarda dikkatli bir şekilde ve doktor kontrolünde kullanılmalıdır. Bu durumları 8 madde altında toplayabiliriz (2).

Hamileler ve Emziren Anneler

Hamilelikte zerdeçal takviyesinin medikal miktarda kullanımı problem yaratabilir. Hamileliği riske atabilecek şekilde menstrual periyodun başlamasına neden olabilir. Bu nedenle, hamilelik döneminde kullanımından önce doktora danışılmalı ve zerdeçal takviyesi kullanımından kaçınılmalıdır.

Safra Kesesi Problemleri

Eğer safra kesesi problemi varsa zerdeçal tüketiminden kaçınılmalıdır.

Kan Problemleri

Zerdeçal takviyesi kanın pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. Bu durum, pıhtılaşma sorunu olan kişileri risk altına sokabilir.

Diyabet

Zerdeçal takviyesinin olumsuz etkileyebileceği sağlık problemlerinden bir tanesi diyabettir. Kurkumin maddesi, diyabete sahip kişilerin kan şekeri seviyesini düşürebilir.

Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GÖRH)

Bir çeşit mide problemi (ilerlemiş reflü) olan gastroözofageal reflü hastalığına sahip kişilerde zerdeçal rahatsızlık yaratabilir.

Kısırlık

Erkeklerde ağızdan zerdeçal kullanımı testosteron hormonu seviyelerinin ve sperm hareketinin azalmasına sebep olabilir.

Demir Eksikliği

Yüksek dozda zerdeçal kullanımı vücutta demir emilimini azaltabilir. Demir eksikliğine sahip kişilerin daha dikkatli zerdeçal kullanması tavsiye edilir.

Ameliyat Dönemi

Zerdeçal, kanın pıhtılaşmasını yavaşlatma etkisinden dolayı ameliyat sırasında ya da sonrasında vücutta fazla kanamaya sebep olabilir.

Sıkça Sorulan Sorular

Toz Zerdeçal Zayıflatır mı?

Yapılan araştırmalar, zerdeçalın kilo vermede rol oynayabileceğini göstermektedir. Zerdeçalın içeriğinde bulunan kurkumin, bazal metabolizma hızını artırarak kilo ve metabolik durumu iyileştirebilir. Bu da enerji harcamasının artmasına neden olabilir (3, 4). Ürünleri incelemek için tıklayın: toz zerdeçal.

Zerdeçal Tansiyonu Etkiler mi?

Curcumin, hipertansiyon dahil olmak üzere kardiyovasküler hastalıklar üzerinde faydalı etkiler gösterir (5).

Zerdeçal Yoğurtla Yenir mi?

Zerdeçal yoğurtla karıştırılarak tüketilebilir. Bir çay kaşığı zerdeçalı yoğurtla karıştırarak tüketmek, günlük tüketilmesi gereken zerdeçal alımının lezzetli bir yoludur.

Zerdeçal Kan Şekerini Yükseltir mi?

Zerdeçal kan şekerini yükseltmez, aksine düşürmeye yardımcı olabilir. Zerdeçalın içinde bulunan kurkumin adlı madde, karaciğerin fazla şeker üretmesini engeller, yüksek kan şekeri nedeniyle oluşan iltihaplanmayı azaltır ve hücrelerin şekeri daha kolay almasını sağlar (8).

Zerdeçal Böbreklere Zarar Verir mi?

Hayır, zerdeçal böbreklere zarar vermez. Aksine antioksidan ve anti-inflamatuar etkileri sayesinde kronik böbrek hastalığı olan kişilerde böbrek fonksiyonlarını destekleyici faydalar sağlayabilir (15).

Zerdeçal Karaciğere Zarar Verir mi?

Hayır, zerdeçal karaciğere zarar vermez. Yapılan deneysel bir çalışmada zerdeçalın karaciğeri koruyucu etkileri olabileceğini göstermektedir. Zerdeçal, iltihabı azaltarak ve vücudun antioksidan savunmasını güçlendirerek alkol, bazı zararlı kimyasallar ve oksidatif stresin neden olduğu karaciğer hasarına karşı koruma sağlayabilir (16).

Zerdeçal Dişlere Zarar Verir mi?

Hayır, zerdeçal dişlere zarar vermez. Yapılan araştırmalara göre zerdeçal, diş eti iltihabını azaltabilir, plak oluşumunu engelleyebilir ve ağız sağlığını destekleyici etkiler gösterebilir. Anti-inflamatuar ve antimikrobiyal özellikleri sayesinde diş ve diş eti hastalıklarında faydalı bir doğal destek olarak kullanılabilir (17).

Not: Herhangi bir sağlık sorununuz var ise gıda takviyelerini kullanmadan önce doktorunuza danışmanızı tavsiye ederiz.