Enginar Ekstresi Ne İşe Yarar? Zararları Var mı? | Nasıl Kullanılır?

Enginar yaprağı ekstresi, karaciğer fonksiyonlarını destekleyici, antioksidan ve sindirimi düzenleyici özellikleriyle sağlıklı yaşamı hedefleyen bireyler arasında popüler bir bitkisel takviyedir.

Enginar yaprağı ekstresi, günümüzde eczanelerde ve takviye ürün raflarında sıkça karşılaştığımız bitkisel desteklerden biridir. Çeşitli farklı özellikleri sayesinde ön plana çıkar. Yapılan araştırmalar, içerdiği sinarin ve klorojenik asit gibi bileşiklerin karaciğer fonksiyonlarını iyileştirdiğini ve antioksidan kapasiteyi artırdığını göstermektedir. Aynı zamanda mide şişkinliği, hazımsızlık gibi sindirim sorunlarında da destekleyici rol oynayabilir. Tüm bu nedenlerle enginar yaprağı ekstresi, sağlıklı yaşamı desteklemek isteyenler için popüler bir takviye haline gelmiştir (1).

Enginar Ekstresi Ne İşe Yarar? 

Enginar sıvı ekstresi faydaları, enginar yaprağı ekstresi faydaları, enginar ekstresi faydaları gibi konuları araştıran araştırmalarda şu sonuçlar ortaya çıkmıştır: 

• Karaciğer sağlığını destekleyebilir: Enginar ekstresi, oksidatif stresi azaltabilir ve karaciğer enzim dengesini koruyarak karaciğeri koruyucu etki gösterebilir (1).

• Safra üretimini arıtabilir: Enginar ekstresi safra akışını %150’ye kadar artırarak yağ sindirimini kolaylaştırır ve hazımsızlık semptomlarını hafifletebilir (2).

• Kolesterolü düşürebilir: Klinik çalışmalarda LDL ve toplam kolesterol seviyelerinde önemli düşüşler gözlemlenmiştir (3).

• Antioksidan koruma sağlayabilir: İçerdiği luteolin ve klorojenik asit gibi polifenoller sayesinde serbest radikallere karşı güçlü antioksidan etki gösterebilir (4).

•  Antioksidanlar hakkında daha detaylı bilgiler için “Antioksidan Nedir, Ne İşe Yarar?” yazımızı okuyabilirsiniz.

• Sindirim sistemini destekleyebilir: Artan safra üretimiyle mide bulantısı, şişkinlik gibi sindirim sorunlarını azaltabilir (1).

• Sinir ağrısını azaltabilir: Hayvan deneylerinde yüksek dozda enginar ekstresi, sinir dokusundaki oksidatif stresi azaltarak nöropatik ağrıyı hafifletmiştir (5).

• Cilt sağlığını iyileştirebilir: Polifenol içeriği sayesinde cilt elastikiyetini artırabilir ve cilt yaşlanmasını yavaşlatabilir (6).

• Karaciğerde lipid peroksidasyonunu azaltabilir: NAFLD modelinde antioksidan enzimleri düzenleyerek karaciğer yağlanmasını azaltabilir (7).

• Kolesterol sentezini düzenleyebilir: Luteolin maddesi karaciğerde kolesterol üretimini baskılayarak damar sağlığına katkı sağlayabilir (4).

Enginar Ekstresi Cilde Faydaları Nelerdir? 

Kırışıklıkları Azaltır ve Cilt Dokusunu İyileştirebilir

Araştırmalara göre enginar yaprağı ekstresi, 28 günlük kullanım sonrası kırışıklık derinliğini %5,2 ve cilt pürüzlülüğünü %7 oranında azaltmıştır. Ayrıca cilt ışıltısını %19 artırarak cilt görünümünde belirgin bir iyileşme sağlamıştır. Bu etki, güçlü antioksidan özelliği ve TNF-α gibi enflamasyon belirteçlerini azaltmasıyla ilişkilidir (8).

Ciltte Antioksidan Savunmayı Güçlendirebilir

Enginar ekstresi, ciltteki toplam antioksidan gücü (FRAP değeri) %20,2 oranında artırarak oksidatif strese karşı koruma sağlayabilir. Bu sayede çevresel zararları ve yaşlanma etkilerini azaltabilir. Bu etkiden klorojenik asit gibi fenolik bileşikler sorumludur (8).

Hücre Yapısını ve Cilt Elastikiyetini Güçlendirebilir

Enginar ekstresindeki polifenoller, hücreler arası bağlantıyı güçlendirerek cilt elastikiyetini artırabilir. Klinik testlerde enginar bazlı formüller ile cilt elastikiyetinde %11,45 oranında artış gözlemlenmiştir. Bu etki, daha sıkı ve sağlıklı bir cilt yapısına katkı sağlayabilir (6).

Ciltteki İltihabı Azaltabilir

Enginar ekstresi, TNF-α gibi iltihap belirteçlerinin seviyesini düşürerek ciltteki enflamasyonu azaltabilir. Bu sayede tahriş olmuş veya hassas cildi yatıştırır ve kronik enflamasyonun yol açtığı erken yaşlanmayı önleyebilir (8).

Yaşlı Ciltte Oksidatif Hasarı Önleyebilir

Enginar ekstresi, yaşlanma modellerinde hidrojen peroksit ve lipid peroksit gibi zararlı maddeleri azaltırken, süperoksit dismutaz ve glutatyon peroksidaz gibi antioksidan enzimleri artırabilir. Bu sayede cilt yaşlanmasını yavaşlatıcı ve hücreleri koruyucu etki gösterebilir (9).

Evde Enginar Ekstresi Yapılır mı? 

Evet, enginar ekstresini evde yapmak mümkündür ve bunun için kaynatma veya demleme gibi basit mutfak yöntemleri kullanılabilir, ancak bu yöntemlerle elde edilen ekstreler endüstriyel ürünler kadar yoğun olmayacaktır. Bir çalışmada, enginar yapraklarının yumuşak kısımları ayrılmış, ısı işlemi uygulanmış, preslenmiş ve ardından dondurarak kurutma yöntemiyle yüksek antioksidan ve inülin içeren toz ekstre elde edilmiştir. Bu sürecin daha basitleştirilmiş halleri evde uygulanabilir (10).

Başka bir çalışmada ise enginar yaprakları sıcak hava veya mikrodalga ile kurutularak sağlıklı bir içecek formunda kullanılmış ve evde kolayca uygulanabilecek yöntemler sunulmuştur. Ancak bilimsel araştırmalarda kullanılan standartlaştırılmış ekstreler, hassas kimyasal analizlerden ve kalite kontrollerinden geçmektedir. Bu nedenle, sağlık amaçlı kullanım için güvenilir markalardan elde edilen onaylı ekstreleri tercih etmek veya bir sağlık uzmanına danışmak daha doğrudur (11).

Enginar Ekstresi Zararları Var mı?

Enginar sıvı ekstresi genellikle iyi tolere edilir; ancak bazı kişilerde gaz, alerjik reaksiyonlar veya hafif mide-bağırsak rahatsızlıkları gibi yan etkiler görülebilir. Klinik çalışmalar, terapötik dozlarda kullanıldığında düşük yan etki oranı göstermektedir. Ancak papatyagiller ailesine alerjisi olanlar veya safra kanalı tıkanıklığı olanlar dikkatli olmalıdır (1, 4).

Enginar Ekstresi Nasıl Kullanılır?

Enginar ekstresi kapsül, tablet veya sıvı formda alınabilir. Enginar ekstresi kullananlar üzerinde yapılan araştırmalarda etkin dozun genellikle 300-1800 mg/gün aralığında olduğu bildirilmiştir ve bu doz genellikle öğünlerle birlikte alınır. Enginar toz ekstresinin yemeklerle birlikte alınması sindirim ve emilim açısından daha etkilidir (2, 3).

Enginar Ekstraktı Ne Zaman İçilmeli?

Enginar ekstraktının en iyi sonuçlar için yemeklerle veya hemen sonrasında alınması tavsiye edilir. Yapılan araştırmalar, safra üretimini artırıcı etkisinin yemek sonrası dönemde en yüksek olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, enginar ekstraktını yemeklerle almak, vücudun daha verimli bir şekilde safra üretmesini sağlar. Ayrıca, yemek sonrası alınması, sindirim sürecini destekleyerek daha etkili bir şekilde fayda sağlar. Bu kullanım şekli, aynı zamanda mideyi rahatsız etmeden etki göstermesini sağlar ve sindirim sisteminin düzgün çalışmasına yardımcı olur (2).

Enginar Ekstresi Ne Kadar Süre Kullanılmalı?

Enginar ekstresi, klinik çalışmalarda genellikle 6 ila 12 hafta arasında güvenli ve etkili şekilde kullanılmıştır. Örneğin, hiperlipidemili hastalarda yapılan bir çalışmada, 6 haftalık günlük kullanım sonucunda kolesterol seviyelerinde belirgin iyileşme görülmüştür. Başka bir çalışmada, sindirim ve karaciğer işlevlerinde 8 hafta içinde gelişmeler kaydedilmiştir. Her ne kadar ciddi yan etki bildirilmemiş olsa da, 3 ayı aşan uzun süreli kullanım doktor gözetiminde yapılmalıdır. Özellikle safra yolları veya karaciğer hastalığı olan kişilerde daha dikkatli olunması gerekir. Uzun vadeli kullanımda fizyolojik etkiler göz önünde bulundurulmalı ve periyodik olarak ara verilmelidir  (3, 4).

Enginar Ekstresi Zayıflatır mı?

Enginar suyu ekstresi veya enginar ekstresi doğrudan bir yağ yakıcı değildir; ancak sindirimi, yağ metabolizmasını ve karaciğer fonksiyonunu destekleyerek kilo kontrolüne dolaylı katkı sağlayabilir. Bazı çalışmalar, trigliserid ve kolesterol düzeylerinde düşüş olduğunu, bunun da metabolik sağlığı iyileştirdiğini göstermektedir. Ayrıca, safra salgısını artırarak yağların sindirimine yardımcı olur. Ancak doğrudan kilo kaybı üzerine yapılmış yeterli insan çalışması bulunmamaktadır. Genellikle şişkinlik azalması ve sindirimde rahatlama gibi etkiler ön plandadır. Bu nedenle, doğrudan zayıflama amacıyla değil, destekleyici olarak değerlendirilmelidir (1, 2).

Trigliseridler hakkında detaylı bilgiler için “Trigliserid Nedir, Neden Yükselir?” yazımızı da okuyabilirsiniz.

Enginar Ekstresi Aç Karna İçilir mi?

Teknik olarak aç karnına da alınabilir, fakat yapılan çalışmalar, yemekle birlikte alındığında daha etkili ve daha iyi tolere edildiğini göstermektedir. Öğünle birlikte alındığında, safra salgısını artırarak yağların sindirimini kolaylaştırır ve şişkinlik gibi şikayetleri azaltır. Aç karnına alındığında ise bazı hassas kişilerde mide krampları veya hafif bulantılar oluşabilir. Geleneksel kullanımda ve klinik çalışmalarda genellikle yemeklerle birlikte tüketim tercih edilmiştir. Bu hem etkinliği artırır hem de mideyi korur. Özellikle karaciğer veya kolesterol için kullanıldığında yemekle birlikte almak emilimi artırır (2).

Enginar Ekstresi Sperm İçin İyi mi?

İnsanlarda sperm kalitesi üzerine doğrudan etkisini gösteren klinik veri bulunmamaktadır; ancak enginar sıvısı ekstresi antioksidan ve karaciğeri destekleyici etkileri dolaylı yoldan fayda sağlayabilir. Antioksidanlar, erkek infertilitesinde rol oynayan oksidatif stresi azaltmada önemli rol oynar. Enginarın yüksek polifenol ve flavonoid içeriği, karaciğer ve böbrek dokularında oksidatif hasarı azalttığı gösterilmiştir. Oksidatif stres sperm hareketliliğini ve DNA bütünlüğünü bozabileceğinden, bu etkiler üreme sağlığı açısından teorik olarak fayda sağlayabilir. Ancak doğrudan sperm kalitesi üzerine insan çalışmaları yapılmadığı için bu faydalar bilimsel olarak kesin değildir. Doğurganlık desteği için daha güçlü kanıtlı takviyeler tercih edilmelidir (7).

Enginar Ekstresi Karaciğere İyi Gelir mi?

Evet, enginar ekstresi karaciğer sağlığı üzerine en çok araştırılmış bitkisel takviyelerden biridir. İçerdiği sinarin ve klorojenik asit gibi aktif bileşikler karaciğer hücrelerini oksidatif strese karşı korur, safra akışını artırır ve hücre yenilenmesini destekler. Klinik çalışmalar ve hayvan modelleri, karaciğer enzimlerinin düzelmesi ve yağlı karaciğer gibi rahatsızlıklarda olumlu etkiler göstermiştir. Ayrıca, yağ sindiriminde önemli olan safra salgısını da artırır. Bu etkiler hem karaciğer hastalığı olan kişiler hem de genel karaciğer sağlığı için destekleyici olabilir. Ancak ciddi karaciğer hastalıklarında tek başına tedavi amacıyla değil, doktor kontrolünde destek olarak kullanılmalıdır (1, 12).

SIK SORULAN SORULAR

Enginar Yaprağı Ekstresi Cildi Nasıl Etkiler?

Enginar yaprağı ekstresi, ciltteki kırışıklık derinliğini %5.2, cilt pürüzlülüğünü %7 oranında azaltır ve cilt parlaklığını %19 artırır. Ayrıca cildin antioksidan kapasitesini artırarak (FRAP +%20.2) ve TNF-α düzeylerini düşürerek anti-inflamatuar etki gösterir (8).

Enginar Sıvı Ekstresi Detoks Etkisi Yaratır mı?

Enginar sıvı ekstresi, içerdiği fenolik bileşikler (klorojenik ve kafeik asit gibi) sayesinde antioksidan kapasiteyi artırır ve serbest radikal temizleyici etki göstererek vücudu toksinlerden arındırıcı bir etki sağlar (13).

Enginar Toz Ekstresi mi, Sıvı Ekstre mi Daha Etkili?

Her iki form da yüksek antioksidan içerik sunar, ancak sıvı ekstresin biyoyararlanımı ve hızlı etki süresi bakımından üstün olduğu görülmektedir. Bununla birlikte, toz formu uzun raf ömrü ve kullanım kolaylığı açısından avantajlıdır (10).