Seramid Nedir, Ne İşe Yarar? Seramid İçeren Besinler

Seramidler, hücre zarlarının yapısal bir bileşeni olarak cilt bariyerini düzenler, nemin ciltte tutulmasına yardımcı olur ve cildin dış etkenlere karşı koruyucu fonksiyonunu artırır.

Seramid Nedir?

Seramid yapısı, cilt bariyerinin bütünlüğünü korumak ve nemi tutmak için önemli bir rol oynayan bir lipiti içerisinde bulundurur. Stratum corneumda, yani cildin en dış tabakasında bulunan seramidler, ciltteki nem kaybını engeller ve cildi dış etkenlere karşı korur. Ayrıca seramidler, hücre büyümesi, farklılaşma ve apoptoz (hücre ölümü) gibi hücresel işlevlerde önemli bir rol oynar. Saç foliküllerinde de bulunan seramidler saçın koruyucu tabakasını oluşturarak saç sağlığını destekler. Bu gibi özellikleri sayesinde seramid takviyesi ise sıklıkla raflarda yerini alır (1).

Seramid Ne İşe Yarar? Faydaları Neler?

Seramidler, hücre zarlarının yapısal bir bileşeni olarak cilt bariyerini düzenler, nemin ciltte tutulmasına yardımcı olur ve cildin dış etkenlere karşı koruyucu fonksiyonunu artırır. Ciltteki seramidler, aynı zamanda hücre farklılaşmasını, apoptozunu ve cilt yenilenmesini düzenleyen hücresel sinyalleri etkiler. Seramid faydaları olarak seramid proteini saç foliküllerinde, seramidler saçın koruyucu tabakasını oluşturur ve saçın sağlıklı büyümesine katkı sağlar. Ayrıca seramidler, inflamasyonu azaltarak cilt sağlığını iyileştirir (2).

Seramid Cilde Faydaları

Seramid içeren kremler ve seramid içeren nemlendiricilerin faydaları arasında şunlar yer alır: 

• Cilt Nemini Artırır: Seramidler, cilt bariyerini güçlendirir, su kaybını azaltır ve cildin nem tutma kapasitesini artırarak kuru ve hassas ciltler için faydalıdır (1).

• Çevresel Streslere Karşı Korur: Seramidler, cildin dış etkenlere, alerjenlere ve bakterilere karşı savunma mekanizmalarını güçlendirir. Egzama gibi cilt hastalıkları olan bireyler için özellikle faydalıdır (3).

• Cilt Onarımını Destekler: Seramidler, cilt hücrelerinin farklılaşmasına ve yenilenmesine yardımcı olarak cilt hasarını onarır ve cilt bariyerinin bütünlüğünü korur (4).

Seramid Saça Faydaları

Seramid saç bakımında da kullanılır ve seramid içeren saç kremlerine de rastlanabilir. Faydalarının arasında: 

• Saç Büyümesini Destekleyebilir: Seramidler, dermal papilla hücrelerinin çoğalmasını teşvik ederek saç büyümesini artırır. Bu, sağlıklı saç foliküllerinin yenilenmesine katkı sağlar (2).

• Saç Nemini Artırabilir: Seramidler, saçın koruyucu tabakasını güçlendirerek nemin tutulmasını sağlar ve kuru saçları nemlendirir, sağlıklı ve parlak saçlar için faydalıdır (2).

• Saç Hasarını Önleyebilir: Seramidler, saç telinin dayanıklılığını artırarak saç kırılmasını önler ve özellikle kimyasal işlemler görmüş veya hasar görmüş saçlarda koruyucu bir etki sağlar (5).

Seramid Nasıl Kullanılır?

Seramid içeren kremler genellikle cilt temizliği sonrası ve diğer nemlendirici ürünlerden önce uygulanır, böylece nemlendirici etkisi artırılır ve cilt bariyeri onarılır. Ek olarak bazı seramidli yüz nemlendiricisi ürünleri de bulunabilir. Kremleri, özellikle kuru veya hassas cilt bölgelerine bolca sürün ve emilmesi için nazikçe masaj yapın. Yapılan çalışmalar, seramid içeren kremlerin cilt nemini artırdığını, transepidermal su kaybını (TEWL) azalttığını ve cilt elastikiyetini ve pürüzsüzlüğünü iyileştirdiğini göstermektedir. Bu kremler, egzama, sedef hastalığı veya kuru cilt gibi durumları olan bireyler için özellikle faydalıdır. Seramidin ne kadar süre kullanılacağı da merak konusudur ancak bu sorunun cevabı için bir uzman ile görüşülmesi önerilir. Saç seramid kullananların da bu konuda araştırma yaptıktan ve bilgi edindikten sonra kullanmaları önerilir (6).

Seramid Ne Zaman İçilir?

Seramid , genellikle cilt bariyerini desteklemek için gıda veya takviye yoluyla alınır. Seramid takviyelerinin tam olarak ne zaman alınması gerektiği konusunda kesin bir sonuç olmamakla birlikte, yemekle birlikte alındığında emilimlerinin daha etkili olduğu araştırmalarda belirtilmiştir. Seramid biyoyararlanımı üzerine yapılan araştırmalar, seramid takviyelerinin yağ içeren bir öğünle alındığında emilim ve etkinliğin arttığını göstermektedir. Boş mideyle alımından kaçınılması, sindirim rahatsızlıklarını engellemeye yardımcı olabilir ve düzenli yemeklerle birlikte alındığında en etkili sonuçların elde edilmesi önerilmektedir (7).

Seramid İçeren Besinler Nelerdir?

Seramid içeren besinlerin arasında şunlar yer alır: 

Soya Fasulyesi

Soya fasulyesi, cilt sağlığı ve bariyer fonksiyonunu destekleyen seramidlerde dahil olmak üzere önemli miktarda fosfolipid içerir. Yapılan çalışmalar, soya seramidlerinin cildin lipit bariyerini onarmaya yardımcı olduğunu, nem tutmayı artırdığını ve kuruluğu önlediğini göstermektedir (8).

Buğday Kepeği

Buğday kepeği, seramid içeren diğer bitkisel kaynaklardan biridir ve yüksek lipit içeriğiyle dikkat çeker. Kepek, cilt bariyer fonksiyonunu ve nemliliğini destekleyen seramidleri çerir. Yapılan araştırmalar, buğday kepeği seramidlerinin cilt dokusunu iyileştirdiğini ve çevresel stres faktörlerinden koruduğunu göstermektedir (9).

Kahverengi Pirinç

Kahverengi pirinç, seramidler de dahil olmak üzere önemli miktarda sphingolipid içerir. Pirinçteki seramidler, cilt sağlığını iyileştirirken, inflamasyonu düzenlemeye yardımcı olabilir. Ayrıca pirinç ceramidi, ciltte nem tutmayı ve tahrişlere karşı korumayı destekleyen biyoaktif bileşikler içerir (9).

Süt Ürünleri

Süt, peynir ve yoğurt gibi süt ürünleri, yağ bileşenlerinde ceramid içerir. Bu yağlar, cilt nemliliğini ve bariyer fonksiyonunu korumada önemli bir rol oynar. Süt ürünlerinde bulunan seramidlerin, cilt lipit bileşiminde biyo-erimlilik gösterdiği ve cildi nemlendirdiği belirtilmiştir (8).

Yumurta

Yumurta sarısı, seramidleri içeren besinlerden biridir. Yumurtadaki seramidler, cildin nem bariyerini iyileştirirken, ciltteki elastikiyetin artmasına da yardımcı olabilir. Yapılan araştırmalar, yumurtadaki ceramidin, ciltteki doğal seramid seviyelerini geri kazandırmaya yardımcı olduğunu göstermektedir (9).

Balık (Somon, Uskumru, Sardalya)

Somon, uskumru ve sardalya gibi yağlı balıklar, omega-3 yağ asitleri ve seramidler açısından zengindir. Bu seramidler, enflamasyonu düzenler ve cilt nemliliği için faydalıdır. Balıklardaki ceramidin, cilt sağlığını iyileştirdiği ve ciltteki bariyer işlevini desteklediği bulunmuştur (10).

Omega-3 hakkında daha detaylı bilgiler için “Omega 3 Nedir, Faydaları Nelerdir?” yazımızı da okuyabilirsiniz.

Avokado

Avokadolar, sağlıklı yağlar ve seramidler bakımından zengindir. Bu yağlar, cilt bariyerini destekler ve su kaybını azaltır. Avokadoların ceramid içeriği, cildin elastikiyetini artırarak kuruluğu önlemeye yardımcı olabilir (11).

Seramid Hangi Formlarda Bulunur?

Seramid içeren ürünler ve serami·d takvi·yesi· ürünleri şu formlarda yer alır: 

Seramidli Krem

Seramid içeren yüz kremleri, en çok kuru, hassas veya atopik ciltler için önerilir. Günde 1–2 kez temiz cilde uygulanarak kullanılır ve seramidler sayesinde ciltte uzun süreli nem tutulumunu destekler.

Seramidli Yağ

Seramid içeren yağlar, genellikle yüz ve vücut bakımında nemi cilde hapsetmek için kullanılır. Bu ürünler, diğer yağlarla birlikte formüle edilerek seramidin emilimini artırır. Özellikle akşamları, cildin yenilenme sürecine destek olması amacıyla tercih edilir. Yağ formu, kuru ve mat ciltler için yoğun bakım etkisi sağlar.

Seramid Kapsül

Seramid kapsüller, ağız yoluyla alınarak cilt sağlığını içeriden desteklemeyi amaçlayan takviyelerdir. Genellikle bitkisel kaynaklı glukosilseramidler içerir ve düzenli kullanımla cilt nemliliğinde artış gözlenmiştir.

Seramid Serum

Seramid serumları, daha hafif formülasyonlara sahip olup genellikle su bazlıdır ve derinlemesine emilim sağlar. Cilt bariyerini güçlendirmenin yanı sıra, nemi hapsederek diğer aktif bileşenlerle sinerjik etki yaratır. Sabah ve akşam nemlendirici öncesi uygulanabilir.

Seramid Hap

Seramid içeren haplar da kapsül formu gibi oral takviyelerdir, ancak genellikle sıkıştırılmış tablet halinde sunulurlar. Özellikle Asya menşeli ürünlerde bitkisel kaynaklı (pirinç veya buğday özlü) seramidler içerir. Ciltteki su tutma kapasitesini artırarak kuruluğun azalmasına katkı sağlar. 

Seramidin Zararları Var mı?

Seramid zararlarını araştıran ve seramid yan etkilerini gözlemleyen araştırmalar; bazı kişilerde, özellikle sentetik seramid içeren ürünler kullanıldığında, hafif tahriş, kızarıklık veya alerjik reaksiyonlar gözlemlemiştir. Ek olarak nadiren de olsa, aşırı yağlı cilde sahip bireylerde seramidli ürünlerin gözenekleri tıkayarak sivilce oluşumunu tetiklediği bildirilmiştir. Ağızdan alınan seramid takviyeleri ise genellikle iyi tolere edilir, ancak hamilelik, emzirme ya da kronik hastalık durumlarında mutlaka doktora danışılmalıdır (11).

SIK SORULAN SORULAR

Seramid ve Hyaluronik Asit Birlikte Kullanılır mı?

Evet, seramid ve hyaluronik asit içeren kremler ve takviyeler cilt bariyerini onarmak ve nemi tutmak için sinerjik bir şekilde çalışan ve bu özellikleri arttıran cilt bakım ürünlerinde sıklıkla birleştirilir (12).

Seramid mi Kolajen mi?

Seramidler, cildin bariyer fonksiyonunu korumak için çok önemlidir, oysa kolajen, cildin yapısını ve elastikiyetini sağlamakla ilgilidir, bu nedenle her ikisi de cilt sağlığı için farklı ancak önemli rollere sahiptir (13). Kolajen hakkında daha detaylı bilgiler için “Kolajen Ne İşe Yarar, Nasıl Kullanılır? Faydaları Nelerdir?” yazımıza göz atabilirsiniz. 

Seramidler Egzamaya İyi Gelir mi?

Evet, seramidler, cildin bariyer fonksiyonunu geri kazandırarak su kaybını azaltır ve kuru, iltihaplı ciltteki semptomları hafifletmeye yardımcı olur (6).

Seramid Hangi Vitamini İçerir?

Seramidler kendi başlarına vitamin içermezler, ancak cildin nemi tutma ve diğer temel besinleri, özellikle A ve E vitaminlerini destekleyen bariyer fonksiyonunda önemli bir rol oynarlar (14).

Seramid Hangi Cilt Tipine Uygun?

Seramidler, tüm cilt tipleri için uygundur, özellikle kuru, hassas ve egzama eğilimli ciltlerde cildin koruyucu bariyerini onarır ve nem tutma kapasitesini artırır (11).

Seramid Sivilce Yapar mı?

Seramidler sivilce yapmaz; aksine, ciltteki tahrişi azaltarak cilt bariyerini iyileştirmeye yardımcı olabilir ve sivilceye eğilimli ciltlerde diğer sivilce tedavileriyle birlikte faydalı olabilir (6).

Seramid ile Ne Kullanılmaz?

Seramidler, aşırı eksfoliyanlar (AHA'lar veya BHA'lar) ile aynı rutin içinde kullanılmamalıdır çünkü bu tür ürünler, ceramidin korumaya çalıştığı cilt bariyerini zayıflatabilir (11).