Balık yağı, balık dokusundan elde edilen katı veya sıvı yağdır. Genellikle ringa balığı, ton balığı, hamsi ve uskumru gibi yağlı balıklardan elde edilir.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), haftada 1-2 porsiyon balık yemeyi önermektedir. Bunun nedeni, balıktaki omega-3 yağ asitlerinin bir dizi hastalığa karşı faydasının bulunmasıdır.
Balık yağının faydaları birçok bilim insanı tarafından incelenmiş, üzerine çok fazla çalışma yapılmış bir alandır. Gıda takviyesi olarak kullanımı yaygın olduğu için balık yağının faydaları çok fazla araştırılır. Balık yağı hapı ya da balık yağı şurubu kullanmayı düşünüyorsanız aşağıda balık yağının potansiyel faydalarını sıralıyoruz.
Balık yağı takviyeleri, kalp hastalığıyla ilişkili bazı riskleri azaltabilir. Araştırmalar, yeterli miktarda balık tüketen kişilerin çok daha düşük kalp hastalığı oranlarına sahip olduğunu göstermektedir (1).
Balık yağı ne işe yarar denildiğinde akla ilk gelen özelliklerinden biri de göz sağlığına etkisidir. Yapılan araştırmalar, yeterince omega-3 almayan kişilerin göz hastalığı riskinin daha yüksek olduğunu gösteriyor (2).
Balık yağı, güçlü antienflamatuar etkilere sahiptir ve özellikle romatoid artrit olmak üzere enflamatuar hastalıkların semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir.
Cilt, yaşlanma veya çok fazla güneşe maruz kalma sonucu hasar görebilir. Balık yağı takviyeleri, sağlıklı cildin korunmasına yardımcı olabilir (3).
Omega-3 yağ asitleri, hamilelik döneminde bir bebeğin erken büyümesi ve gelişmesi için hayati öneme sahiptir. Annelerde veya bebeklerde balık yağı takviyeleri, el-göz koordinasyonunu geliştirebilir, ancak öğrenme ve IQ üzerindeki etkileri için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Balık yağı takviyeleri, obez bireylerde yaygın olarak görülen karaciğer yağlanması semptomlarını azaltmaya yardımcı olabilir (4).
Özellikle EPA açısından zengin olan balık yağı takviyeleri depresyon belirtilerini azaltmaya yardımcı olur (5).
Çocuklarda davranış bozuklukları, öğrenmeye ve gelişmeye engel olabilir. Balık yağı takviyelerinin hiperaktiviteyi, dikkatsizliği ve diğer olumsuz davranışları azaltmaya yardımcı olduğu gösterilmiştir.
Balık yağının faydaları arasında en çok bilinenlerden biri zihin sağlığına etkisidir. Daha fazla balık yiyen insanlar yaşa bağlı olarak daha yavaş zihinsel düşüş yaşarlar. Ancak, balık yağı takviyelerinin yaşlı bireylerde zihinsel gerilemeyi önleyip önleyemediği konusunda daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Daha yüksek omega-3 alımı, kemik hastalıklarının önlenmesine yardımcı olabilecek daha yüksek kemik yoğunluğu ile ilişkilidir.
Balık yağı kullanımının belli bir zaman aralığı bulunmamaktadır. Ancak yüksek lif içeren besinlerle birlikte tüketilmemesi ve tercihen yüksek yağlı yiyeceklerden sonra tüketilmesinin daha faydalı olacağı düşünülmektedir.
Balık yağlarının kilo aldırdığına dair kanıtlanmış bir çalışma bulunmamaktadır.
EPA ve DHA omega-3’ün yapı taşını oluşturan yağ asitleridir. EPA kalp sağlığı, çocuk gelişimi, yağ yakımı desteği sağlarken; DHA ise beyin, göz ve cilt sağlığında önemli rol oynar.
Beyin gelişimi ve beyin fonksiyonlarının düzgün bir şekilde çalışmasında etkili olan balık yağı, dolayısıyla bilişsel fonksiyonları olumlu yönde etkileyebilir.
Balık yağı seçeneklerini inceleyip, satın almak istiyorsanız buraya tıklayabilirsiniz.
Not: Herhangi bir sağlık sorununuz var ise gıda takviyelerini kullanmadan önce doktorunuza danışmanızı tavsiye ederiz.
İdil Ediboğlu Koç
Diyetisyen