B17 Vitamini Nedir, Ne İşe Yarar? Nelerde Var? Nasıl Kullanılır?

Vitamin B17, yaygın olarak amigdalin olarak da bilinen, bazı meyvelerin çekirdeklerinde doğal olarak bulunan bir bileşiktir. Özellikle kayısı, acı badem, elma, şeftali ve erik çekirdeklerinde bulunur. Ancak bilim insanları arasında, B17 vitamininin resmî bir vitamin sayılıp sayılmayacağı konusunda farklı görüşler vardır.

Bu yazıda B17 vitaminin ne olduğu, ne işe yaradığı, nelerde bulunduğu, nasıl kullanıldığı ve hangi formlarda bulunduğu gibi konuları ele alıyoruz.

B17 Vitamini Nedir?

Vitamin B17, amigdalin ya da onun sentetik formu olan laetrile olarak da bilinir. Kayısı ve acı badem gibi meyvelerin çekirdeklerinde doğal olarak bulunan bir bileşiktir. Vitamin B17 adıyla bilinse de gerçek bir vitamin değildir ve tıp bilimi tarafından gerekli bir besin olarak kabul edilmemektedir (1). Öte yandan amigdalinin bağışıklık sistemini düzenleyici ve iltihap önleyici etkiler gösterdiği belirlenmiştir (2). Ayrıca hücre düzeyindeki etkileri sayesinde bazı potansiyel sağlık faydaları sağlayabileceği düşünülmektedir (3).

B17 Vitamini Ne İşe Yarar? Faydaları Neler?

B17 vitamininin, alternatif tıpta iltihap önleyebilme, bağışıklık sistemini düzenleyebilme ve ağrıyı hafifletme gibi çeşitli sağlık yararlarına sahip olduğu düşünülmektedir.

B17 vitamini faydalarını daha yakından inceleyecek olursak:

İltihap Önleyici ve Antioksidan Etkilere Sahip Olabilir

Amigdalinin, oksidatif stresi ve iltihabı azalttığı görülmüştür. Ayrıca, hücrelerdeki antioksidan dengesi üzerinde olumlu etkiler gösterdiği de belirtilmiştir (4). 

Bağışıklık Sisteminin Düzenlenmesine Katkıda Bulunabilir

Bazı araştırmalar, amigdalinin bağışıklık tepkilerini güçlendirebileceğini öne sürmektedir. Ancak bu bulguların çoğu hayvan deneylerine veya laboratuvar ortamında yapılan çalışmalara dayanmaktadır (5).

Ağrı Azaltıcı Etkiler Sağlayabilir

Bazı alternatif tıp kaynakları, amigdalinin ağrıyı azalttığını ve yaşam kalitesini artırdığını bildirmektedir. Ancak bu iddialar, çoğunlukla kişisel gözlemlere veya eski hayvan deneylerine dayanmaktadır, günümüz klinik araştırmalarıyla doğrulanmamıştır (6).

B17 Vitamini Nelerde Var?

Vitamin B17, çeşitli bitkisel besinlerde bulunur. Özellikle bazı meyvelerin çekirdeklerinde, tohumlarında ve iç kısımlarında bulunmakla birlikte tahıllar ve baklagillerde de yer alır.

B17 vitamini içeren besinleri daha yakından inceleyecek olursak:

Çekirdekli Meyveler

B17 vitamini meyvenin etli kısmından ziyade en çok meyvelerin yenmeyen çekirdek içerisinde bulunur. 

• Kayısı çekirdeği
  

• Acı badem
  

• Şeftali çekirdeği
  

• Erik çekirdeği
  

• Kiraz çekirdeği
  

• Elma çekirdeği
  

• Armut çekirdeği

Tahıllar ve Baklagiller 

• Darı
  

• Karabuğday
  

• Arpa
  

• Esmer pirinç
  

• Mercimek
  

• Lima fasulyesi
  

• Mung fasulyesi
  

• Bakla

Kuruyemiş ve Diğer Tohumlar

• Makademya fındığı
  

• Kaju fıstığı
  

• Keten tohumu

Sebzeler

• Filizler (özellikle mung fasulyesi filizi)
  

• Ispanak
  

• Yonca filizi

(7, 8, 9)

B17 Vitamini Nasıl Kullanılır?

B17 vitamini kullanımı, kişisel sağlık durumu, yaş, mevcut hastalıklar ve genel beslenme düzeni gibi faktörlere bağlı olarak dikkatli bir şekilde değerlendirilmelidir. Vitamin B17’nin takviye olarak bireysel kullanımının güvenliği net olarak kanıtlanmamıştır, bu nedenle rastgele veya uzun süreli kullanımı önerilmez.

Herhangi bir takviye veya bitkisel ürün kullanımında olduğu gibi, olası yan etkiler ve ilaç etkileşimleri göz önünde bulundurulmalı, doktor veya uzman gözetiminde ilerlenmelidir. Bu tür maddelerin kullanımı, ancak tıbbi bir gereklilik durumunda ve uzman önerisiyle sınırlı olmalıdır.

B17 Vitamini Hangi Formlarda Bulunur?

B17 vitamini, hap, kapsül ve toz gibi farklı şekillerde piyasada bulunabilir. 

B17 vitamini takviyesi formlarını inceleyecek olursak:

B17 Vitamini Hapı

Tablet formundadır ve genellikle günlük dozlara bölünmüş şekilde sunulur.

B17 Vitamini Kapsül

Toz veya sıvı formdaki içeriğin jelatin ya da bitkisel kapsüller içine yerleştirilmiş halidir.

B17 Vitamini Toz Formu

Genellikle gıda takviyelerine eklenmek veya sıvılarla karıştırılarak kullanılmak üzere hazırlanır.

B17 Vitamini Ekstrakt Formu

Bitkisel kaynaklardan elde edilen yoğunlaştırılmış sıvı özütler şeklindedir.

B17 Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

Adı vitamin olarak geçse de B17 olarak adlandırılan madde aslında amigdalin adlı bir bileşiktir. Kayısı çekirdeği gibi bazı çekirdeklerde bulunan bu doğal madde, parçalanınca siyanür oluşturabilir. Bu yüzden insan sağlığı için zorunlu bir besin öğesi değildir. Bir maddenin vitamin sayılabilmesi için normal vücut işlevleri için olmazsa olmaz olması, eksikliğinde belirli bir hastalığın ortaya çıkması ve vücut tarafından üretilemediği için besinlerle alınması gerekmesi gerekir. Amigdalin ise bu kriterlerin hiçbirini karşılamaz.

B17 Vitamini Eksikliği Nelere Yol Açar?

B17 vitamini eksikliği diye bir hastalık ya da durum bulunmamaktadır. Çünkü B17, gerçek bir vitamin değildir ve vücut için gerekli olmadığı gibi eksikliği de herhangi bir hastalığa neden olmaz.

Bir maddenin vitamin sayılabilmesi için bazı koşulları karşılaması gerekir. Bu madde, insan vücudu için hayati öneme sahip olmalı, eksik olduğunda bazı rahatsızlıklara neden olabilir ve vücut tarafından üretilemediği için besinlerle dışarıdan alınması gereklidir. Ancak B17 vitamini olarak adlandırılan amigdalin, bu koşulların hiçbirini karşılamaz.

Bilimsel araştırmalar da insan vücudunun B17’ye ihtiyaç duymadığını açıkça gösterilmiştir. Ayrıca amigdalin içeren besinlerin tüketilmemesi durumunda herhangi bir rahatsızlık riskinin arttığına dair de hiçbir kanıt bulunmamaktadır.